Banga Bandhu Şeyh Mucibur Rahman

Banga Bandhu Şeyh Mucibur Rahman Biyografisi

Banga Bandhu Şeyh Mucibur Rahman, Bangladeş‘in ilk Başbakanı ve Devlet Başkanıdır.

Banga Bandhu Şeyh Mucibur Rahman, 17 Mart 1920 tarihinde o zaman Birleşik Krallık‘ın Hindistan kolonisi olan bugünkü Bengladeş ’in Gopalganj şehrine bağlı Tungipara kasabasında orta halli bir toprak sahibinin oğlu olarak doğmuştur. Babası Sheikh Lutfar Rahman, annesi Sayera Khatun idi. Mahallî misyoner mektebinden sonra Kalküta İslâm Koleji ’nin sosyal bilimler bvefatını 1947 senesinde bitirdi

Bu yarıyılda Müslüman Talebeler Federasyonu ve Bengal Meclisi ’ne 1946 senesinde milletvekili seçildiği Hindistan Müslümanları Birliği saflarında Pakistan için İngilizlere karşı sürdürülen bağımsızlık hareketine katıldı

Bir ara Dakka Üniversitesi ’ne lisansüstü hukuk eğitimi için kaydettiyse de siyasî faaliyetlerinden dolayı mektepten uzaklaştırıldı. Bu sırada 14 Ağustos 1947 tarihinde kurulan yeni Pakistan devletinin resmî dilinin yalnız Urduca olmasına karşı çıkarak mecliste Bengalî dilinin de kabul edilmesi için muhalefete başladı. 11 Mart 1948 tarihinde hapsedilerek mapusa atıldı; açlık grevi yapması üzerine bir sene sonra serbest bırakıldı.

23 Haziran 1949 tarihinde kurulan Bangladeş Avami Birliği’nin kurucuları arasındaydı ve daha sonra 1953 ’deri itibaren Birliğin Genel Sekreteri oldu. Mucibur Rahman, partinin 1954 tercihlerinde Pakistan Millî Meclisi ’ndeki Doğu Pakistan ’a bölen sandalyelerin çoğunu kazanmasının ardından eyalet hükümetinin Tarım ve Orman bakanlığına getirildi; ancak merkezî hükümet kabineyi feshetti.

1955 senesinde Pakistan Milli Meclisi’ne seçildi. Doğu Pakistan ’ın siyasî, kültürel ve coğrafî bakımdan Batı Pakistan ’dan tamamen değişik bir yapı talep ettiğini ileri sürerek otonomluk istemeye başladı. 1956-1957 senelerinde merkezî hükümette Ticaret bakanlığı misyonu yaptı. 1957 ’de bakanlıktan ufalayıp zamanını tamamen parti işlerine verdi.

27 Ekim 1958 tarihinde askeri bir darbeyle başa geçen Genelkurmay başkanı Muhammed Eyüb Han‘a direndi, Mucibur Rahman 12 Ekim 1958 ’den itibaren siyasî faaliyetlerine kısıtlamalar getirilerek birçok kere tutuklandı ve ulusun sevgisini kazandı.

1961 ’de Bağımsız Bengal Devrim Konseyi ismini verdiği bir kuruluşun başında yer altı faaliyetleri organize etmeye başladı. 1962 ’de Avâmî Birliği ’ni yine teşkilâtlandırdı. 1963 senesinde Avâmî Birliği ’nin başkanı oldu.

Banga Bandhu Şeyh Mucibur Rahman, 1965 senesinde Lahor ’da Doğu Pakistan‘a otonomluk verilmesini ön gören altı maddelik bir program yayınladı. Ülkeyi bcan vermeye çalıştığı gerekçesine hapsedildi ve ulusun Eyüb Han idaresine dinlediği tepkiyi daha da çoğaldırdı ve Mucibur Rahman Şubat 1969’da serbest bırakıldı.

26 Mart 1969‘da Pakistan içindeki karmaşıklıkların çoğaldığı zamanda Muhammed Eyüb Han istifa ederek cumhurbaşkanı misyonunu Genelkurmay başkanı Muhammed Yahya Han ’a bıraktı. Aralık 1970 tarihinde yapılan tercihlerde Pakistan Avami Birliği, Doğu Pakistan’a bölen sandalyelerin tümüne yakın bvefatını kazanarak Milli Meclis’te çoğunluğu sağladı. Aralık 1970’te yapılan tercihler neticesinde Avami Partisi 313 sandalyeden 167’sini aldı.

Banga Bandhu Şeyh Mucibur Rahman‘ın otonomluk talebine karşı uzlaşmaz bir davranış takınan Muhammed Yahya Han meclisi müddetsiz kapattı. Bunun üzerine Mucibur Rahman Doğu Pakistan‘da genel grev ilân etti.

Uzlaşma çabalarının neticesiz kalması üzerine 25 Mart 1971 ’de Batı Pakistan birlikleri Dakka‘ya girdi ve , 26 Mart günü Mucibur Rahman tutuklandı. Aynı gün onun ismine Chittagong şehrinde General Ziyâürrahman tarafından bağımsızlık bildirisi okundu. Ardından ülkenin her yerinde ortaya çıkan ayaklanmalarla kanlı bir iç savaş başladı. Doğu Pakistan‘da iç savaş sürerken milyonlarca insan Hindistan‘a sığındı. Bu arada Hindistan–Pakistan Savaşı başladı. Sonunda 16 Aralık 1971 ’de Hindistan birliklerinin dayanağıyla, Batı Pakistan ordusu geri çekilmeye zorlandı. 1971 Aralık ayında savaş bittiğinde Hindistan, Doğu Pakistan‘ın büyük bir bvefatını işgal etmişti. Hindistan burayı iki hafta kadar hakimiyet altında yakaladı. Pakistan‘da devlet Başkanlığı’na gelen Zülfikar Ali Butto tarafından serbest bırakılan Mucibur Rahman, yeni Bangladeş Devletinin ilk Başbakanı oldu.

Kurucu meclis daha önceki eyalet meclisi Mucibur Rahman ’ı başbakanlığa, hukukçu Ebû Seyyid Çavdherî ’yi cumhurbaşkanlığına getirdi.

22 Aralık 1971‘de Mucibur Rahman’ın liderliğinde Bangladeş Müslüman Ulus Cumhuriyeti kurulduktan sonra Hindistan ülkeyi terk etti. Ama Bangladeş‘in artan meseleleri çözmekte başarısız kaldı ve giderek daha baskıcı bir idare kurarak 1975 başlarında Devlet Başkanlığı vazifesini de üstlendi. Mucibur Rahman, bir zaman sonra tek partiye katlanan bir başkanlık rejimi oluşturarak tüzüğü ve meclisi devre dışı bıraktı ve 24 Ocak 1975 ’te devlet başkanı oldu.

Banga Bandhu Şeyh Mucibur Rahman, 17 Nisan 1971 – 12 Ocak 1972 tarihleri arasında ve 25 Ocak 1975 – 15 Ağustos 1975 tarihleri arasında Bangladeş ’in 1. Cumhurbaşkanı olarak vazife yaptı.

Banga Bandhu Şeyh Mucibur Rahman, 12 Ocak 1972 – 24 Ocak 1975 tarihleri arasında Bangladeş Başbakanı olarak vazife yaptı.

Banga Bandhu Şeyh Mucibur Rahman, 1938 senesinde Sheikh Fazilatunnesa Mujib ile evlendi, Şeyh Hasina Vecid, Şeyh Rehana, Sheikh Kamal, Şeyh Russel, Şeyh Jamal isimlerinde çocukları oldu.

Banga Bandhu Şeyh Mucibur Rahman, 15 Ağustos 1975 tarihinde askerî darbe sırasında Dakka, Bangladeş ’de 55 yaşında bir suikast neticesinde ailesiyle birlikte öldürülmüştür. Mucibur Rahman’ın kızlarından, 1996-2001 seneleri arasında ve 6 Ocak 2009 tarihinde Bangladeş Başbakanı olan Şeyh Hasina ve kardeşi Şeyh Rehana ise söz mevzusu cinayetler sırasında Almanya‘da bulunuyordu.

Bangladeş Yüksek Duruşması, suikastte katılanların duruşmasının 2009 senesinde sonuçlandığında 12 bireye verilen idam cezalarını onamıştı. Suikastte yer alan şahıslardan 5 ’i tutulup suçlandıktan sonra 2010 senesinde idam edildi. Suikastçilerden bkocaman 2001’de Zimbabve‘de can vermişti. Aranan 6 şahıstan bkocaman olan daha önceki yüzbaşı Abdül Mecid başkent Dakka‘da 7 Nisan 2023 tarihinde tutulduktan sonra 12 Nisan 2023 tarihinde idam edildi.