Dadaloğlu

Dadaloğlu Biyografisi

Millet ozanı

Osmanlı Devleti’nin Anadolu Türkmenlerini iskân siyasetine tepki olarak tanınmış bir Millet ozanıdır.

Dadaloğlu,85 senesinde doğmuştur. Babası Âşık Mûsâ isminde bir saz şâiridir. Kayseri‘nin Tomarza ilçesinde doğduğu söylenmektedir. Doğduğu ve can verdiği yer kesin olarak bilinmeyen Dadaloğlu, Toros Türkmenlerinin Avşar boyundandır. Avşarlar ise Kozanoğullarına bağlıydı. Güney ve Orta Anadolu ’yu gezmiştir. Sarih Türkçeyle millî vezin ve biçimlerle şiir söylemiştir.

Osmanlı Devleti göçebe Avşar, Karsantı, Sırkıntı, Bozdoğan, Kırıntı, Berber, Menemenci gibi Türkmen aşiretlerini belirli bölgelere yerleştirmek üzere yönetimsel bir teşebbüste bulundu. Fakat bu dağlı aşiretlerle uğraşmak kolay olmuyordu.

Osmanlı Devleti’nin yerleşik yaşama geçirmek için verdiği uğraş, yer yer başkaldırılara ve çatışmalara neden olmuştur. Dadaloğlu‘nun şiirleri, yerleşik yaşama geçmek istemeyen Türkmen aşiretlerinin sesi ve laflı tarihi sayılabilir. Her sene Kayseri‘de, Dadaloğlu Avşar Şenlikleri tertip edilmektedir. Osmanlı Devleti, bu ayaklanmayı bastırınca Dadaloğlu ’nun aşiretini Sivas ’ın kirmiştir.

Dadaloğlu, 1868 senesinde 83 yaşına can vermiştir.

Şiirleri 1923 ’deri sonra Anadolu ’da yayımlanmaya başlamıştır. Ancak bu şiirlerin rakamı azdır. Bâzılarının ona âit olma ihtimâli cılızdır. Şiirleri derlemeye katlandığı için, çok az şiiri dışında büyük miktarda farklılığa uğrayarak günümüze kadar gelmiştir.

Çok bilinen bestesi yapılan şiirlerinden iki tanesi:

Avşar Elleri

Kalktı göç eyledi avşar elleri
Ağır ağır giden eller bizimdir
Arap atlar yakın eyler ırağı
Yüce dağdan aşan yollar bizimdir

Belimizde kılıcımız kirmani
Taşı deler mızrağımın temreni
Hakkımızda Devlet Vermiş Fermanı
Ferman padişahın dağlar bizimdir

Dadaloğlum yarın tartışma kurulur
Öter tüfek davlumbazlar vurulur
Nice koç mertler yere serilir
Can Veren can verir kalan sağlar bizimdir

Can Veririz De Kömür Gözlüm Can Veririz

Can Veririz De Kömür Gözlüm Can Veririz
Arkadaş Ağlasın Gaddar Felek Utansın
Kıyamette Kavuşmak Var Biliriz
Arkadaş Ağlasın Kahpe Felek Utansın

Bir Çıkmaza Girdi Bugün Yolumuz
Geçit Vermez Sağımızla Solumuz
Kalır Gayri Bizim Btümörde Olumuz
Mert Ağlasın Namert Olan Utansın

Avşar Şehri Yaylasına Göçmedik
Aşın Yeyip Sularını İçmedik
Tenhalarda Kendimizden Geçmedik
Can Ağlasın Alçak Felek Utansın

Dadaloğluyum Yeniden Neşelendi Çağladı
Ak Üstüne Karaları Bağladı
Fırkat Odu Vicdancığım Dağladı
Ben Can Verende Çapanoğlu Utansın