İzmir’de gezilecek tarihi mekanlar nelerdir? İzmir merkezde hangi tarihi mekanlar var?

Tatil için İzmir‘i seçim edilen yurttaşlar İzmir mezkezdeki tarihi mekanları merak etmeye başladılar. Öğrenilen tarihi geçmişi günümüzden 8,500 sene evvele uzanan İzmir ’de tarih süresince yaşayan cemiyetlerin izlerini kentin dört bir yanında görmek muhtemel. Peki İzmir’de dolaşılacak tarihi mekanlar nelerdir? İzmir merkezde hangi tarihi mekanlar var? İşte ayrıntılar…

1. KONAK ALANI

Resmi ismi Atatürk Alanı olan Konak Alanı, İzmir ’in kalbinin attığı merkez nokta. Çevreyi kamu binalarıyla çevrili olan alanda İzmir Megakent Belediyesi ve Hükümet Konağı, Yalı Camii ile Tarihi Saat Kulesi bulunuyor.

Konak Alanı adını İzmir ’in ünlü ayan ailelerinden Katipoğulları Ailesi ’nden alıyor. 18. asırda İzmir ’de yaşayan aile kent idaresinde en tesirli adlar arasındaydı. Katipoğulları Ailesi ’nin konağının dış avlusundaki boş alan günümüzde Konak Alanı olarak kentin buluştuğu merkeze dönüşmüş vaziyette.

2. SAAT KULESİ

İzmir ’in simge yapılarından İzmir Saat Kulesi, Osmanlı Padişahı Sultan Abdülhamit ’in tahta çıkışının 25. Seneyi gururuna 1901 ’de inşa edildi. Osmanlı stilini yansıtan taş emekçiliği, geometrik figürleri ve ufak kubbeleri ile Saat Kulesi, İzmir ’in merkez ilçesi Konak ’ın da logosunu süslüyor.

İzmir ’de dolaşılacak yerler listesindeki Saat Kulesi ’nin saati, Alman İmparatoru II. Wilhelm ’in armağanı. Kulenin dört tarafında dört çeşme bulunuyor. İzmirlilerin alışveriş yapmak için sıklıkla ziyaret ettiği Kemeraltı Çarşısı ’na Saat Kulesi ’nin de bulunduğu Konak Alanı ’ndan geçiliyor. Bir Hayli İzmirli Saat Kulesi ’ni dostlarıyla buluşmak için ortak nokta olarak kabul ediyor.

3. YALI CAMİİ

Konak Alanı ’nın en daha önceki tarihi yapılarından Yalı Camisi Konak Camisi 1754-1755 seneleri arasında Mehmet Paşa ’nın kızı Ayşe Hanım tarafından yaptırıldı. İnşa edildiği yarıyılda bitişiğindeki medreseyle beraber kompleks bir yapı olan cami daha sonraki senelerde medresenin devrilmesiyle beraber son halini aldı.

Sekizgen tasarılı ve tek kubbeli bir yapı olan cami Kütahya çinileri ile bezeli. Kurtuluş Savaşı evvelinde Tahsin Sermet tarafından restore edilen cami, ülkemizin en ufak iman alanına sahip camileri arasında kabul ediliyor.

4. ULUSAL KÜTÜPHANE VE ELHAMRA SİNEMASI

İzmir Ulusal Kütüphane, Türkiye ’de ulusal ismini taşıyan ilk kütüphane unvanına sahip. İttihat ve Terakki Toplumu ’nin teşebbüsüyle 1912 ’de inşa edilen kütüphane ilk yapıldığı yarıyılda Beyler Caddeyi ’nda yer alıyordu.

Mimar Tahsin Sermet Bey tarafından inşa edilen günümüzdeki Ulusal Kütüphane binası ise Elhamra Sineması ile bitişik konumda. Neo-banal stildeki yapı 1933 ’de bitirildi. Elhamra Sineması günümüzde Devlet Opera ve Balesi sahnesi olarak kullanılıyor.

5. TARİHİ KEMERALTI ÇARŞISI

İpek Yolu ’nun batı ucunda yer alan İzmir, tarih süresince ehemmiyetli bir ticaret merkezi rolünü üstlendi. Avrupalı tüccarların dükkanları ve kervansarayların bulunduğu Tarihi Kemeraltı Çarşısı, İpek Yolu ’nu izleyerek kente deve kervanlarıyla gelen tüccarların mülklerini indirdiği ve dinlendiği canlı bir yerdi.

Konak, Çankaya ve Basmane ’ye sabreden hudutlarıyla Türkiye ’nin en büyük sarih hava çarşısı unvanını taşıyan Tarihi Kemeraltı Çarşısı, hanlar, hamamlar, camiler, kiliseler, sinagoglar, şadırvanlar ve ticarethaneleriyle İzmir ’in en daha önceki ve en hareketli alışveriş bölgesi.

6. KIZLARAĞASI HANI

Tarihi Kemeraltı Çarşısı ’nda Halim Ağa Çarşısı olarak öğrenilen bölgede yer alan Kızlarağası Hanı, Kızlarağası Hacı Beşir Ağa tarafından İzmir Liman Kalesi ’nin hemen artta 1745 ’te inşa edildi. İzmir ’in canlı ticari yaşamına katkı sunan yapı, o senelerde kervanlarla İzmir ’e gelen tüccarların konakladığı ve mülklerini indirdiği bir yer olarak kullanılıyordu.

Kare bir forma sahip olan Kızlarağası Hanı ’nın içerisinde dikdörtgen ve geniş bir avlunun çevresinde çok rakamda dükkan bulunuyor. 1993 ’te restore edilen hangünümüzde Kemeraltı ’nı ziyaret edenlerin uğrak noktalarından. El sanatları mahsulleri, gümüş ve altın takılar, armağanlık eşyalar ve meşhur dibek kahvesi Kızlarağası ’nda bulabilecekleriniz arasında.

7. KESTANE PAZARI CAMİİ

Tarihi Kemeraltı Çarşısı içerisinde, Kestane Pazarı ismiyle anılan bölgede yer alan Kestane Pazarı Camii, kesme taşlı mimarisi ve geniş avlusuyla İzmir ’in en daha önceki iman yerlerinden. 1663 ’te Eminzade Hacı Ahmet Ağa tarafından yaptırılan cami, 19. Asırda yaşanan yangından sonra onarılarak günümüzdeki halini aldı.

Caminin zemin katı ve çevresinde dini kitap ve el işi mahsuller satan dükkanlar bulunuyor. Kuzeyi ve batı kısmında çok geniş bir avluya sahip olan cami, Kemeraltı bölgesinin en büyük kapasiteli camisi.

8. ŞADIRVAN CAMİİ

İsmini yanında ve altında bulunan şadırvanlardan alan Şadırvan Camii, Tarihi Kemeraltı Çarşısı ’nda Anafartalar Sokağı ile 912 Caddenin kesiştiği köşede yer alıyor. Kesme taş malzemeyle inşa edilen caminin altında dükkanlar bulunuyor.

Evliya Çelebi ’nin Seyahatnamesi ’nde de söz edilen caminin 1637-38 senelerinde Bıyıkoğlu Mahmud tarafından yaptırıldığı öğreniliyor. Cami 1815 ’te onarım gördükten sonra son halini almış.

9. SALEPÇİOĞLU CAMİİ

Salepçizade Hacı Ahmet Efendi tarafından 1896 senesinde inşa ettirilen Salepçioğlu Camii, Türkiye ’nin en özgün mimariye sahip camilerinden biri. Salepçioğlu Çarşısı ’nın artta yer alan cami barok cephe bezemeleri ile eşi eşi olmayan bir hoşluğa sahip.

Cemaat alanını örten üç soğan kubbesi, dairesel balkonları ve avluya erişimi sağlayan simetrik çarpıksal merdiveni caminin barok tesirlerinin yansıması. Cami İzmir Ticaret Odası tarafından restore edildikten sonra Kemeraltı Çarşısı ’nın en çok ziyaret edilen tarihi yapılarından biri haline geldi.

10. AGORA

Konak ’ta Namazgah mahallesinde yer alan Agora, Helenistik ve Roma yarıyılının en iyi korunan yapılarından biri. Üç katlı olarak inşa edilen yapı 178 ’de yaşanan zelzeleyle yerle bir olduktan sonra ve İmparator Marcus Aurelius tarafından yine inşa edildi.

İzmir Megakent Belediyesi ve İzmir Ticaret Odası ’nın takviyesiyle yürütülen Agora kazısı çalışmaları ile kent yine ayağa kaldırılırken, Agora ’nın çevresindeki gecekondular devrilerek Agora Eşrefpaşa Sokağı ve Kemeraltı ’ndan görünür hale getirildi.

11. KADİFEKALE

İzmir Körfezi ve kent merkezine egemen bir tepede yer alan Kadifekale, muhteşem manzarasıyla İzmir ’in en hoş atmosferine sahip tarihi bölgelerinden. Helenistik ve Roma yarıyılında kentin akropolü olan Kadifekale, çevreyi surlarla çevrili korunaklı bir yapı.

Orijinali 6 kilometre uzunluğundaki kalenin günümüze erişen kısmı, 20-25 metre yüksekliğindeki 5 kule ve güneydeki sur duvarları. Kalenin içerisinde devrilmiş halde yer alan büyük bir su sarnıcı ve merkezde bir şapel yıkıntısı bulunuyor.

12. BASMANE OTELLER CADDEYİ

Tarihi Kemeraltı Çarşısı ile Basmane Garı arasında yer alan Basmane Oteller Caddeyi, İzmir şehir merkezi ile taşra irtibatının sağlandığı, erişimin can damarı tren istasyonunun yanı başında. Daha Önceki ismi Dibek Caddeyi olan 1296 Cadde üzerinde yer alan tarihi oteller sebebiyle bu cadde seneler içerisinde Oteller Caddeyi olarak anılmaya başladı.

Cadde süresince sıralanan, iki ya da tek katlı bodrumlu tarihi yapılar ile daha sonradan inşa edilen yeni yapıların bir arada bulunduğu caddede tarihi oteller cumbalı, kesme taşlı mimari görünümü İzmir ’in kültürlerarası etkileşimini sembolize ediyor.

13. BASMANE GARI

Türkiye ’nin ilk demiryolu hattı İzmir-Aydın arasında, Aydın ve çevresindeki tarım mahsullerinin İzmir Limanı ’na basitlikle taşınabilmesi emeliyle 1856 ’da inşa edildi. Basmane Garı da bu yarıyılda Avrupalıların bölge ticaretini basitleştirmek emeliyle imza attığı demiryolu yatırımının en ehemmiyetli parçalarından biri.

İzmir-Turgutlu Demiryolu irtibatının son istasyonu olan Basmane Garı, hattı o yarıyıl elinde bulunduran Fransız firmasının inşa etmesinden dolayı Fransız mimari üslubunu yansıtıyor. 19. Asırda inşa edilen tren istasyonu günümüzde İzmir ’i Turgutlu, Manisa, Soma, Alaşehir, Uşak gibi merkezlere bağlıyor.

14. AYAVUKLA KİLİSESİ

Basmane mahallesinde bulunan Ayavukla Kilisesi, adı İncil ’de geçen Hristiyanlar için büyük ehemmiyet taşıyan kiliselerden biri. 1886 ’da Rum kilisesi olarak inşa edilen yapı, Kurtuluş Savaşı ’ndan sonra 1926 ’da Atatürk ’nam emriyle İzmir ’in ilk arkeoloji müzesi olarak hizmet vermeye başladı.

Bir yarıyıl devlet opera ve balesinin ambarı olarak da kullanılan kilise, İzmir Megakent Belediyesi ’nin onarım çalışmasıyla orijinal haline dönüştürüldü. İzmir Gazeteciler Toplumu Basın Müzesi ile aynı avluda yer alan kilisede her sene Rumlar ayin tertip ediyor. Kilise sene süresince kültür sanat aktifliklerine ev sahipliği yapan hareketli bir mekan. Halen hem Protestan hem de Katolik Amerikan cemaatler tarafından kullanılıyor.

15. KÜLTÜRPARK

İzmir ’in soluklandığı Kültürpark, dünyaca ünlü İzmir Milletlerarası Fuarı ’na ev sahipliği yapan yer. Kent merkezinin göbeğinde yer alan Kültürpark ’ta büyük çoğunluğu yurt dışından getirilen 200 ’den fazla ağaç ve nebat cinsi bulunuyor.

421,000 metrekare genişliğindeki alanda heyeti olan Kültürpark ’ın yarısı yeşil alanla kaplı. İzmir ’in akciğeri olarak da kabul edilen Kültürpark ’ta yürüyüş yolları, yüzme havuzu, kapalı spor salonu, amfi tiyatro, nikah salonu, lunapark ve sergi salonları bulunuyor.

16. ETNOGRAFYA MÜZESİ

Konak Varyant ’ta Bahri Baba Parkı içerisinde yer alan İzmir Etnografya Müzesi, 1831 ’de vebalılar için inşa edilen St. Rock Sağlık Kurumu binasında bulunuyor Bizans mimarisinin süsleme özelliklerinden izler taşıyan müze binası İzmir ’in çok kültürlü yapısını yansıtan simge yapılardan.

Üç katlı İzmir Etnografya Müzesi ’nin iki katı müze olarak kullanılıyor. Müzede İzmir ve çevresinin 19. asırdaki sosyal hayatını simgeleyen, çömlekçilik, göz boncukçuluğu, tenekecilik, tahta baskıcılık, halı dokumacılığı gibi ananesel el sanatları misalleri sergileniyor.

Etnografya Müzesi ’nin hemen karşısında, yolun değişik tarafında ise İzmir ’in ilk Müslüman Sağlık Kurumu olarak 1851 ’de kurulmuş olan Kadın Doğumevi yer alıyor. Varyant olarak adlandırlan yolun çevresinde çok rakamda tarihi yapı var. Varyant ’a yürüdüğünüzde eşsiz İzmir Körfezi manzarasıyla kentin panoramasını görüyorsunuz.

17. ARKEOLOJİ MÜZESİ

Etnografya Müzesi ile aynı bahçede yer alan İzmir Arkeoloji Müzesi, 5,000 metrekarelik kapalı alanda 1984 ’de hizmete açıldı. Üç katlı müze binasında teşhir salonları, kütüphane, konferans salonu, fotoğrafhane, ambar ve sarih alan sergi kısımları bulunuyor.

İzmir ve çevresinde reelleştirilen arkeolojik kazılarda elde edilen buluntuların sergilendiği müzede Çandarlı, Bergama, Sancaklı antik kentlerine ait arkeolojik yapıtlar, Roma Yarıyılı mermer heykelleri, sırça eşyalar, sikkeler, bronz Demeter heykeli, Batı Anadolu vazoları, masklar, altın ve gümüş ziynet eşyaları görülebilecek yapıtlardan.

18. KONAK PİER

Konak ile Pasaport arasında, İzmir Körfezi ’nin kıyısında 19. asırda Fransızlar tarafından inşa edilen Konak Pier Daha Önceki Gümrük Binası, inşa edildiği yarıyılda gümrüklü mülk depolama alanı olarak kullanılıyordu. 1854, 1865 ve 1905 senelerinde yapılan ilave etmelerle son halini alan gümrük binası 1954 ’e kadar bu işleviyle kullanıldı.

1955-1960 senelerinde İzmir Megakent Belediyesinin balık haline dönüştürülen Konak Pier, otopark olarak kısa müddet hizmet verdikten sonra Konak Pier ismiyle alışveriş merkezi olarak kullanıma açıldı. İçerisinde sinema salonları, lokanta ve kafeler ile çok rakamda mağazanın bulunduğu Konak Pier, deniz kıyısında güzel bir atmosfere sahip bir alışveriş merkezi.

19. PASAPORT İSKELESİ

Pasaport İskelesi, Konak Cumhuriyet Alanı ’nda, Pasaport mahallesinde yer alıyor. 1800 ’lü senelerin son çeyreğinde inşa edilen rıhtım ve liman birimi şehre deniz yoluyla gelen yolcu ve mülklerin karşılandığı, hakimiyetlerinin yapıldığı bir merkez konumundaydı.

Üzerinde deniz feneri, gümrük binası, pasaport hakimiyet ofisi ve liman bürosunun bulunduğu Pasaport İskelesi, 1922 İzmir Yangını ’nda büyük zarar gördü. 1926 ’da yine inşa edilen yapı iskelenin noksan kalması üzerine 1952 ’de Alsancak Limanı ’na taşındı. Pasaport İskelesi, günümüzde İzmir içi deniz erişiminde yolcu iskelesi olarak kullanılıyor.

Pasaport İskelesi karşısındaki 1 km uzunluğundaki Dalgakıran, 1867–1876 seneleri arasında Dussaud Kardeşler tarafından yapılan Yeni Rıhtım Projesinin bir parçası olarak inşa edildi. 1982 ’de onarımı yapılan Dalgakıran ’ın güney ve kuzey ucunda birer fener bulunuyor.

1922 Yangını sonrasında planlanan ancak 1932 ’de tamamlanan Cumhuriyet Alanı ve alanda yer alan Atatürk Abideyi İzmir tarihi yerler arasında ehemmiyetli bir yere sahip.

20. ST. POLIKARP KİLİSESİ

İzmir ’in en daha önceki dini yapılarından biri olan St. Polikarp Kilisesi, 69-155 seneleri arasında yaşayan, İzmir Piskoposu St. Polikarp ’ın ismini taşıyor. 1630 ’da Kanuni Sultan Süleyman ’ın özel izniyle inşa edilen yapı, 1680 ’deki yangında büyük zarar gördükten sonra 1700 ’lü senelerde restore edildi.

İzmir ’de yaşayan Fransız Sanatçı, Ressam ve Mimar Raymond C. Pére ’in St. Polikarp ’ın hayatından kesitler sunan freskleriyle süslenen kiliseye özel izinle girilebiliyor. Kilise Çankaya ’da Hilton Oteli ’nin bütün karşısında yer alıyor.

21. BETH İSRAEL SİNAGOGU

Konak Karataş ’ta, Karantina mahallesinde yaşayan Musevilerin imanlarını yerine getirebilmeleri emeliyle, Osmanlı Padişahı Sultan II. Abdulhamit ’in fermanıyla inşa edilen Beth Israel Sinagogu, İzmir ’in en büyük havrası. Mithatpaşa Sokağı üzerinde yer alan sinagog, özgün mimarisi ile kentin tarihi dokusunun ehemmiyetli bir parçası.

Musevi cemiyetinin dini nikah merasimlerinin yapıldığı Beth Israel Sinagogu ’nun inşaatına 1905 ’te başlanmış, yapı 1907 ’de hizmete girmiş. Sinagog ’dan 5 dakika yokuş yukarıya tırmandığınızda ise İzmir dolaşılacak tarihi yerler arasındaki Tarihi Asansör‘e erişiyorsunuz.

İzmir çevresi dolaşılacak yerler arasında da çok rakamda tarihi ehemmiyetli yer var. İzmir ’in Bergama ilçesinde yer alan Bergama Antik Kenti ve Asklepion; Selçuk‘ta yer alan Efes, St. Jean Bazilikası, Meryem Ana, Ayasuluk Tepesi, Artemis Tapınağı; Teos, Birgi bunlardan kimileri.