Latife Uşşaki Biyografisi
Türkiye’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ATATÜRK‘şan eşidir. 29 Ocak 1923-5 Ağustos 1925 tarihleri arasında takribî olarak iki buçuk yıl boyunca Türkiye Cumhuriyeti ’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk ile evli kalmıştır.
Latife Uşşaki, 17 Haziran 1898 İzmir ’de doğmuştur. Doğru adı Fatıma-tüz Zehra Latife ’dir. Latife Hanım diye tanınır. İzmir ’in tanınmış ailelerinden Uşak orijinli Uşâkizâde sonra Uşşaklı Muammer Bey ile Adeviye Hanım’ın kızıdır. Vecihe, İsmail, Münci, Ömer ve Rukiye isimlerinde 5 kardeşi vardı. İzmir Lisesi ’ni bitirdikten sonra, Paris ’te Sorbonne Üniversitesi ’nde hukuk eğitimi almış ayrıca Londra ’da dil öğrenimi görmüştür ve Kurtuluş Savaşı bitmeden Türkiye ’ye dönmüştür.
11 Eylül 1922 tarihinde Türk ordusunun İzmir ’e girmesinden sonra, tehlikesiz bir karargâh arayışındaki kurmayları, Başkumandan Mustafa Kemal ’e Uşâkizâde ailesinin köşkşanı da önermişler bunun üzerine ailesi yurtdışında olan ve köşkte babaannesiyle birlikte oturan Latife Hanım’dan mevzuyla alakalı bir davet mektubu istenmiştir. Bu teklifi neşelenerek kabul eden Latife Hanım, davet mektubunu hemen kaleme almış ve kendi köşklerinde Büyük komutan Mustafa Kemal ATATÜRK ’ü 20 gün boyunca kurmaylarıyla birlikte ağırlamıştır.
Bu tanışmadan sonra ikisinin de haberleşmeleri devam etmiştir. Bir zaman sonra Mustafa Kemal ’in annesi Zübeyde Hanım da, yaşadığı sağlık meseleleri sebebiyle İzmir ’e gittiğinde bir vakitliğine bu köşkte bizzat Latife Hanım tarafından ağırlanmıştır.
Atatürk ’şan annesi Zübeyde Hanım ’ın 14 Ocak 1923 ’te vefatı üzerine İzmir ’e giden Mustafa Kemal ile Latife Hanım 29 Ocak 1923 ’te Muammer Bey ’in evinde, sade bir nikâhla evlenmişlerdir. Bu nikâhta Mareşal Mustafa Fevzi Çakmak ve Kazım Karabekir Mustafa Kemal ’in; Mustafa Abdülhalik Renda ile Salih Bozok ise Latife Hanım ’ın şahitleri olmuşlardır.
Latife Hanım bu evlilikle, medeni Türk bayanının temsilcisi olma misyonunu üstlenmiş, yeni devletin başkenti Ankara ’ya gelerek Çankaya ’da ilk Cumhurbaşkanlığı köşkü olarak belirlenen Kuleli Köşk günümüzde Atatürk Müzesi olarak kullanılan bugünkü ismiyle Daha Önceki Köşk e taşınmıştır.
Pek çok yurt gezisinde eşine eşlik etti. 1925 yazında Doğu Anadolu gezisinde aralarında geçen tatsız bir kavgadan sonra Latife Uşşaki ve Atatürk boşandılar. Ankara ’daki köşkeşkün balkonundan Mustafa Kemal ’e sert bir biçimde eve gelmesini söylemesi ve ona herkesin içinde ona “Mustafa “ biçiminde hitap etmesi bardağı taşıran son damla olmuştur.
Boşanma haberi, 12 Ağustos 1925 günü radyoda yayımlanan bir hükümet bildirisi ile duyuruldu.
Mustafa Kemal Atatürk ’le boşandıktan sonra vefatına kadar İzmir’de ve İstanbul’da yaşamış olan Latife Hanım, bütün ısrarlı arzlara karşın anılarını kaleme almadığı gibi bu mevzuda beyanat da vermemiş başka bir deyişle Gazi paşa ’nın anısının pak kalması için ne evliliği ne de eşi hakkında konuşmayı ya da yazmayı netlikle kabul etmemiştir
Latife Uşşaki , 12 Temmuz 1975 tarihinde istanbul ’da 77 yaşına can vermiştir.