Madame Tussauds Biyografisi
Londra‘da, balmumundan figürlerin yer aldığı Madame Tussaud Müzesi‘nin Fransız asıllı kurucusudur. Londra ’daki ana müze dışında New York, Las Vegas, Hong Kong, Bangkok, Sidney, Şangay, Berlin, Washington DC., Hollywood ve Amsterdam ’da şubeleri bulunan dünyanın en ünlü mumya müzesini yaratan kadın Madame Tussaud ’dır.
Marie Tussaud, 1 Aralık 1761, Fransa, Strasbourg ’da Marie Grosholtz olarak doğmuştur. Asker olan babası Joseph Grosholtz o doğmadan Fransa-Prusya savaşına can verdi. 1761 senesinde annesi Anne-Marie Walder onunla İsviçre ’ye giderek Bern ’de amcası Dr. Philippe Curtius ’un evinde yerleşirler. Hekim Philippe Curtius, balmumundan anatomik heykeller yapmaktadır. Ünlü simaların büstlerini yaparak bu işten para kazanmaktadır. 1765 senesinde Dr. Philippe Curtius, onları İsviçre ’de bırakarak Paris ’e taşınır, iki yıl sonra da 6 yaşına gelmiş olan Marie Tussaud ’u ve annesini yanına alır. Zaman içinde Marie Tussaud onun çırağı olur ve 17 yaşına gelene kadar balmumundan heykel yapmayı bilir ve Voltaire ve Benjamin Franklin gibi ünlülerin büstlerini yapmıştır.
1780’de Versailles Sarayı‘nda Kral XVI. Louis‘nin kız kardeşi Elisabeth’ in sanat hocayı oldu.
14 Temmuz 1789‘da, Paris ’de Fransiz ihtilali başladığı zaman ulus Bastil ’i işgal eder. Cezaevinin müdürü öldürülür ve kellesi caddelerde teşhir edilerek Curtius ’un evine getirilir. Curtius konutta yoktur. Marie ve annesi kapıyı açarlar ve kelleyi alırlar. Büstünşan yapılmasını isterler, Marie için istenileni yapmamak söz mevzusu değildir.
Daha sonraki günlerde ve senelerde giyotin ile kesilen başlardan ünlülerin balmumundan büstlerini yaptırırlar. Bunların içlerinde Kral XVI. Louis ve kraliçe Marie Antoinette dahil, saraydaki günlerinden tanıdığı asiller de vardır. Kucağına aldığı bu başların ifadesiz suratlarına plaster yayıp kalıplarını almakta, sonra konutta bu kalıplardan büstlerini yapmak gidişatındadır.
Marie ’nin eserlerini binlerce insan izlemeye gelmektedir. Geçmişte asillerle olan ilişkisi sebebiyle yakalayarak mapusa atılır. Boynu tıraşlanarak giyotine hazırlanır ama son anda Curtius onu serbest bıraktırmayı başarır.
Dr. Philippe Curtius 1794’te can verince onun iki balmumu müzesini ve stüdyosunu devraldı. Marie, kendinden 8 yaş ufak François Tussaud ile 1795 senesinde evlendi, Joseph ve François isminde iki oğlu oldu. Bir müddet sonra boşandı. Devraldığı stüdyonun çok borcu vardır. 1802 senesinde Marie ailesini geçindirebilmek için, Curtius ’un dostu Paul de Philstal isimli bir işadamından eserlerini İngiltere ’ye götürerek orada bir sergi açma öneri edilir. Ve Londra ’daki Lyceum tiyatrosunda “Büyülü Fener” adlı şovu ile birlikte sergilenen eserler anında ünlenerek para kazanmaya başlayınca Philstal kârın yarısını ister. Bunun üzerine Marie Tussaud sergisini gezgin hale getirmeye karar verir. İngiltere‘de şehir, kasaba ve köylerinde buluşma salonları kiralayarak eserlerini sergiler. Oğulları ile birlikte 33 sene sergiyi portatif olarak yürütür.
1835 senesinde 74 yaşındayken Londra ’da Baker Street ’teki devamlı yerine yerleşir.
Marie Tussaud ’un en son yaptığı yapıtı 1842 senesinde yaptığı kendi büstüdür ve hâlâ sergide yer almaktadır. Müze 1884 senesinde Marylebone Yolu’ndaki bugünkü yerine taşındı. 1967 senesinde de Tussaud Ailesi tarafından özel yatırımcılara satıldı.
Oğulları Joseph ve François sergiyi devam ettirdiler. 1925 ’te bir yangın neticeyi eserlerin çoğu hasar gördü. 1931 senesinde olan depremde yalnızca katşehir Dr. Crippen ’ın heykeli ikiye bcan verilir. II. Dünya Savaşı sırasında bombalanan sergide kurtulan bir-iki eserden bkocaman Adolf Hitler ’inkidir.
Marie Tussaud, 16 Nisan 1850 tarihinde Londra ’da 89 yaşına can vermiştir.
250 Senelik Şaşaalı Tarih
Dünyanın en ünlü Balmumu Heykel Müzesi markası Madame Tussauds 250 sene evvel ilk Londra’da açıldığı günden beri milyonlarca insan tarafından ziyaret edilmiştir ve bugün hala popülerliğini gözetmektedir.
Madame Tussauds ’nun bu senelerce müddet gelen başarısının altında pek çok sebep bulunmaktadır ama bunlardan en ehemmiyetlisi insanların kalbinde uyuyan merak duygusudur, Madame Tussauds markası senelerdir insanları merak ettirmeye devam etmiştir.
Madame Tussauds’ya gelenler; geçmişten günümüze bir çok ünlünün arasında eşsiz, duygu yüklü bir yolculuk tecrübeliyorlar. Madame Tussauds’yu ziyaret edenler tarihi ve kültürel kahramanlarla ve geçmişten bugüne sanat, spor ve siyaset dünyasının en ünlü adları ile yakın temas kurma fırsatını tutuyor. Madame Tussauds tarihin unutulmaz anlarını ve adlarını ebedileştirerek tüm ziyaretçilerini geçmişten bugüne bir yolculuğa çıkarıyor.
Tanınmış bir balmumu sanatçısı Dr. Philippe Curtius ’ın yevmiyecisinin kızı olan Marie ’nin çocukluğu Fransa ’da geçti. Balmumundan heykel yapmayı genç yaşta bildikten sonra, 20 yaşında Fransa Kralı ’nın kız kardeşine sanat dersleri vermeye başladı. Marie, 8 sene boyunca ünlü Versailles Sarayı ’nda krallık ailesinin yanında yaşadı ve çalıştı. Bu yarıyılda Marie ve annesi Taht ’a olan bağlılıklarının denetlenmesinin ardından mapusa atıldılar. Buna rağmen, Marie ’nin becerileri ve Dr. Curtius ’un Ulusal Askerler üzerindeki tesiri onları kurtardı. Serbest kaldıktan sonra, giyotin kurbanlarına vefat maskeleri üretmeye zorlandı. Marie 1795 ’te François Tussaud ile evlendi ve Fransız Devrimi ’nden kısa bir müddet sonra Joseph ve Francis isminde iki oğlu oldu. Daha sonra Dr. Curtius hayatını kaybedince sergisi Madame Tussauds’a servet kaldı ve o da yeni seyirci arayışıyla Londra’nın yolunu yakaladı. Burayı 30 seneyi aşkın bir müddet köşe bucak gezdi. En çok istenen heykeller arasında krallık üyeleri, siyasetçiler, devrimciler ve katşehirler yer alıyordu.
Gündem Madame Tussauds Sergisi ile Takip Ediliyordu.
O günlerde haberler daha çok kulaktan kulağa gezerek yayılırdı. Madame Tussauds Sergisi de İngiltere’de dolaştığı bu yıllar boyunca sanki ayusu gazete muamelesi görmüş, sıradan insanlarla ünlüleri bir araya getirmesiyle oldukça dikkat sürüklemiştir. Madame Tussauds, Avrupa’da yevmiye hayatın içerisinde Fransız Devrimi ve Napolyon Savaşlarını çok iyi bir biçimde sergilediğinden insanların çok fazla ilgisine sürüklüyordu. Özellikle Marie ’nin “Fobi Odası Sergisi”, seyircilerinin hayal eforuna değdiği, Dr. Curtius ’un “Hırsızlar Mağarası”ndan modellenen tüyler ürpertici bir sergiydi. 1835 senesinde Madame Tussauds, Baker Street Bazaar, Londra ’da, sabit bir eve kavuşmuştur.
Figür İmal Safhası
1. Detaylı Miktar Alma ve Fotoğraflama
İlk olarak figürü yapılacak şahsın en ince detayına kadar suratlarca miktarı alınır ve hangi pozuna istinaden figürüne hayat verilecekse ünlü o pozdayken pek çok değişik açıdan resmi çekilir.
2. Figürün Kalıbının Çıkarılması
Her bir figür alınan miktarlar istikametinde harikulade bir biçimde kilden yontulur. Yontma operasyonunda 150 kglık kil kullanılır!
3. Kalıbın Hazırlanması
Üstün nitelikli bir alçı kullanılarak şahsın başının ‘parçalı kalıbı ’ çıkarılır. Bu, sonrasında balmumu ve Japon balmumu karışımının döküleceği kil yüzeyinin kopyasını oluşturur. Baş kalıpları çok sayıda ayrı parçadan oluştuğu için oldukça dayanıklıdır. Elimizde 200 sene evvelinden alçıdan parçalı kalıplarımız mevcut ve bu orijinal kalıplardan birçok kere yeni balmumu kalıbı çıkarılabilir.
4.Balmumunun Dökülmesi
Boyayla renklendirilen ve 74°C ’ye ısıtılan erimiş balmumu kalıba dökülür. Ardından balmumu 1,5 cm ’lik kalınlığa erişip sertleşinceye kadara soğumaya bırakılır. Balmumu kalıp içerisinden artan akışkan balmumu, dökülür.
5. Kalıbın Çıkarılması
1½ saat soğutulduktan sonra, kalıbın parçaları balmumundan yapılan baştan dikkatlice ayrılır. Bu düzeyde balmumu yüzeyde, kalıp parçalarının aralarındaki birleşme yerlerinden kaynaklanan çıkıntılar oluşur. Heykeltıraş bunları dikkatlice düzenler. Baştaki balmumundan gözler, akrilik gözlere yer açmak için eritilir. Şayet görünecekse, dişler için de aynı harekât uygulanır.
6. Saçların Takılması
Uzman saç stilistleri ünlünün saçlarını en ince ayrıntısına kadar kopyalar. Etik bir biçimde insanlardan elde edilen saçlar teker teker başa takılır ve tarz vermek için kesilir. Bu evre olağanüstü derecede alıngan ve karışık bir harekâttır ve tüm saçların takılması takribî 6 hafta sürer.
7. Makyaj
Bunların ardından figür bir makyaj ekibi tarafından renklendirilir. Sahici bir deri renginin oluşturulması için yirmi değişik renk kullanılır. Deri rengine yarısaydamlılık, hakikatçi bir doku ve renk katmak emeliyle renk katmanları oluşturmak için surat kısmında on kat yağlı boya kullanılır. Her bir çil, ben, buruşukluk ve gamze tüm ayrıntılarıyla taklit edilir!
8. Heykelin Son Hali
Genel olarak, bir Madame Tussauds balmumu figürünün uzmanlıkla şekillendirilmesi, kalıbının hazırlanması ve renklendirilmesi dört ay sürer; figürlerin her bkocaman takribî 300.000$ bedelindedir.